Is de Bokashi-methode een alternatief voor composteren in een wormenbak?

Een wormenbak in werking houden is iets minder makkelijk dan composteren in een compostvat- of bak, maar met de juiste info en kneepjes van het vak lukt het je zeker! Als je een wormenbak goed beheert, krijg je uiteindelijk een bodemverbeteraar die goed is voor al je terras- en kamerplanten!

En … kan je dàt ook zeggen van Bokashi?

wormenbak en bokashi

“Bokashi, zeg je”. Inderdaad, Bokashi. Dat is stilaan een hype aan het worden. De Bokashi-producent en -verdelers beweren tal van milieuvoordelen te kunnen aantonen, maar Vlaco - net als heel wat andere buitenlandse instanties die zich bezig houden met sensibilisering rond verwerking van organische resten - konden reeds meermaals aantonen dat Bokashi geen (!!) meerwaarde biedt inzake afvalverwerking. We lichten even toe en vergelijken hierbij Bokashi-fermentatie met wormenbak-compostering:

 

  • Bokashi is de naam van een product dat ontstaat bij de (anaerobe) fermentatie van organisch materiaal. Kenmerkend is het toevoegen van hulpstoffen (effectieve micro-organismen, die je moet aankopen) en het in laagjes opstapelen van het te fermenteren materiaal. In een wormenbak ontwikkelt zich compost door de (aerobe) afbraak van plantenresten met de hulp van – vooral – compostwormen. De wormen vind je vlot in de strooisellaag of in composterend materiaal. Een wormenbak kan je eenvoudig zelf maken. Het composteerproces en het bijbehorende resultaat (compost) zijn helemaal gratis.
  • Bij wormenbak-compostering wordt tijdens het composteerproces afbreekbare organische stof omgezet in stabiele humus. Bij Bokashi wordt deze afbraak gewoon uitgesteld. Er wordt bij Bokashi vaak gewerkt met een Bokashi-emmer. Deze wordt hermetisch afgesloten en quasi alle organische stof blijft er in behouden tijdens het fermenteren. De organische stof wordt na meerdere weken fermenteren alsnog afgebroken van zodra het materiaal in de tuin wordt uitgespreid (of in het compostvat wordt gegooid). Van zodra het Bokashi-materiaal in contact komt met zuurstof start het afbraakproces, dat in een (wormenbak-)compostering al onmiddellijk zou zijn gestart (onder gecontroleerde omstandigheden).Er is vooralsnog geen enkel sluitend onderzoek dat de effectieve micro-organismen (die in de vorm van aangekochte vezels of poeders worden toegediend) een positieve bijdrage zouden leveren aan de uiteindelijke compostering van de Bokashi-resten en de groeikracht en ziekteresistentie van de planten die zich ontwikkelen op velden waar gefermenteerde Bokashi-resten zijn uitgespreid geweest.
  • Het resultaat van het hele Bokashi-proces (in de Bokashi-emmer) is half vers, deels gefermenteerd, lichtjes verschrompeld en zuur ruikend organisch materiaal, bij compost is dit materiaal in het composteerproces afgebroken tot stabiele, naar bosgrond ruikende humus (waarbij je de structuur van het ingangsmateriaal amper nog herkent). Alleen dat laatste product (humus) is effectief bruikbaar voor de planten. Enkel als koolstof langjarig opgeslagen blijft in de bodem gaat dit klimaatverandering tegen. Dit is alleen het geval wanneer koolstof in de vorm van stabiele organische stof – lees: humus en dus compostering – aanwezig is.
  • Er is géén onderzoek dat aantoont dat onkruidzaden (al dan niet van invasieve exoten) en plantenziektes in het Bokashi-proces effectief worden afgedood. Het is aannemelijk dat deze ongewenste zaken zich verspreiden wanneer Bokashi in de tuin wordt gebracht.
  • Bokashi is volgens de wetgeving (Vlarema) slechts een afvalstof. Het gebruik van Bokashi (in grote hoeveelheden) betekent dus dat een afvalstof gestort wordt, en dat is illegaal. Ook op vlak van Meststoffenwetgeving en milieuvergunning heeft Bokashi duidelijke beperkingen.

Meer weten over thuiscomposteren in een wormenbak?

Ontdek hier alles over thuiscomposteren in een wormenbak

Wil je nog meer info over Bokashi en het nut ervan?

Factsheet Bokashi: doet-ie het of doet-ie het niet?

Factsheet De zin of onzin van Bokashi